ახალგორის რაიონი ^{(გვერდი 2/6)}

ლეგენდის მიხედვით ეკლესის მშენებლები საჭმელ-სასმელს ღრმა ორმოში ინახავდნენ. ორმოში შხამიანი გველი ჩაცურებულა, რაც დაუნახავს ცაში მონავარდე ბორას, შურდულივით დაშვებულა, ორმოში ჩაფრენილა და იქვე მომკვდარა. მშენებლებს ეკლესიისათვის ბორას საყდარი უწოდებიათ. სპეციალური ლიტერატურაში ძეგლს ბოძის საყდრის სახელითაცაა ცნობილი.

წმ. გიორგის სახელობის ეკლესია სპეციალურ ლიტერატურაში თარიღდება XI საუკუნით. 1977-81 წლებში ჩატარდა არქეოლოგიოური გათხრები და ბორცვის თხემზე და მის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ფერდზე აღმოჩენილ იქნა 2 სათავსი, თორმეტი ქვაყუთი და ორი ორმოსამარხი. ისინი თარიღდება ძველი წელთაღრიცხვის პირველი ათასწლეულის პირველი ნახევრით, ადრინდელი, განვითარებული და გვიან ფეოდალური ხანით.

ზედაზენი უწყლო ადგილი იყო. ილია დიაკონი, ყოველდღე შორიდან ეზიდებოდა წყალს. ამის შემხვედვარე წმინდა იოანემ (ერთ-ერთი ასურელ მამათაგანი) უფალს წყაროს აღმოცენება სთხოვა და მართლაც, ისმინა უფალმა მისი ვედრება და მთის მწვერვალზე მკურნალი წყარო აღმოცენდა. ამ წყაროს დათვი შეეჩვია. წმინდა იოანეს ლოცვით მხეცი მოთვინიერდა და ამის შემდეგ, ზედაზნის ტყის ბინადარი მტაცებლები ადამიანებს არაფერს არ უშავებდნენ.

ზედხედი შიომღვიმეს მონასტერზე.

აღწერა არ არის

ისტორიულ წყაროებში სოფელი თხილოვნა მოიხსენება XV ს-ში, ჩვენი სამშობლოს ერთ-ერთ ურთულეს და უმძიმეს პერიოდში. სასახლე და ეკლესიები მდებარეობს სოფლის დასავლეთით 2 კმ-ზე, ლისის ტბის მიდამოებში, გაბაშვილების ნასახლარზე და თარიღდება XVII-XVIII სს-ით. XIV-XV საუკუნეების მიჯნა განსაკუთრებული ძნელბედობის ჟამი იყო საქართველოს ისტორიაში; ქვეყანამ განიცადა III ტაიფუნის _ თემურ-ლენგის ურდოთა გამანადგურებელი შემოსევების (რვა ნადირობა), რამაც უდიდესი ზიანი მიაყენა ქართველი ხალხის ეკონომიკურ, სოციალურ და კულტურულ ცხოვრებას. გიორგი მეფის ცხედარი მცხეთას დაკრძალა ძმამ კოსტანტინემ, ბაგრატ V-ს ძემ და კოსტანტინე I-ის სახელით გახდა საქართველოს მეფე (1407-1411). ასეთ უმძიმეს და განადგურებულ მდგომარეობში დაიწყო XV საუკუნე და სწორედ კონსტანტინე I-ის დროს მოიხსენიება სოფელი თხინვალი (თხილოვნა, თხილნარა). სოფელი იყო გაბაშვილების მფლობელობაში. 1466 წელს მეფე კონსტანტინემ იგი ჯავახიშვილებს უწყალობა, ხოლო XVIII საუკუნის დასაწყისიდან ციციშვილების სამფლობელოა.

კალოუბნის ეკლესია დარბაზულია (4,51X2,72 მ), ნაგებია ნატეხი ქვით. დასავლეთით მასზე მიდგმულია კოშკისებრი ორსართულიანი ნაგებობა, რომლის ცილინდრული კამარით გადახურული პირველი სართული ეკლესიის კარიბჭის როლს ასრულებს. მინაშენს სამხრეთიდან აქვს შესასვლელი. პირველი სართულის ჩრდილოეთ ნაწილში მეორე საეთულზე (სამრეკლოზე) ასასვლელი სწორკუთხა ხვრელობია.

წმ. ნინოს ეკლესია დგას მთა ქართლის განაპირას, ჩრდილოეთით. თარიღდება გვიანდელი ფეოდალური ხანით. ეკლესიას პირვანდელი სახე შეცვლილი აქვს. ეკლესია დარბაზულია (7,75 X 7,45 მ). ნაგებია დიდი ზომის ქვის კვადრებით. შესასვლელი სამხრეთიდანაა. აფსიდი ნახევარელიეფური ფორმისაა. აფსიდში სამი ნიშია, ერთი - ჩრდილოეთით, ორი - სამხრეთით. აღმოსავლეთ კედელში ერთი სარკმელია (გადაკეთებულია), ხოლო სამხრეთისაში - ორი. დარბაზი კამარითაა გადახურული. ეკლესიის კედლები შიგნიდან შელესილია (შელესილობა გვიანდელია). ეკლესიის ცოკოლი ნაგებია ნატეხი ქვით, ლავგარდანი - სწორკუთხა ფილებით.

აღწერა არ არის

ეკლესიები აგებულია IX საუკუნეში. მონასტრის წინამძღვრის, მამა გრიგოლის ცნობით, 1924 წელს ღვთისმშობლის ტაძარი კომუნისტებს აუფეთქებიათ და მას შეუწყვეტია ფუნქციონირება. დედაღვთისას ეკლესიის რესტავრაცია დასრულდა 2006 წელს და მას შემდეგ აღსდგა მსახურება. უნდა აღინიშნოს, რომ წმ. გიორგის ეკლესიის რესტავრაცია ამჟამადაც მიმდინარეობს. თავიდან აქ მამათა მონასტერი მოქმედებდა, ხოლო შემდგომ დედათა მონასტერი.